Những Bí Mật Chưa Ai Từng Nói Với Bạn Về Đồng Hồ Xà Cừ (Khảm Trai) – Phần 1

Xà cừ có thể là một từ khá xa lạ với không ít bạn trẻ và quen thuộc với những người đứng tuổi. Tuy nhiên, có một điều chắc chắn, không nhiều người hiểu rõ về xà cừ. Bài viết này sẽ mang tới cho bạn đọc những thông tin thú vị và chuyên sâu về xà cừ và những chiếc đồng hồ xà cừ. Chia sẻ ngay với bạn bè nếu bạn thấy hữu ích.

ĐỒNG HỒ XÀ CỪ (KHẢM TRAI) LÀ GÌ?
Đồng hồ xà cừ là thuật ngữ được sử dụng để nói về những chiếc đồng hồ có các chi tiết cẩn (khảm) xà cừ. Thông thường, vị trí được sử dụng chất liệu này nhiều nhất là mặt số đồng hồ. Những mẫu đồng hồ có mặt số xà cừ thường rất được yêu thích bởi sự sang trọng, độc đáo, thanh lịch và nữ tính của chúng. Chính bởi vậy những thiết kế này thường phổ biến với đồng hồ nữ với rất nhiều những cái tên từ Bvlgari, Harry Winston tới các thương hiệu khác. Cao cấp có Breguet, Jaeger LeCoultre, Rolex, Longines. Ngoài ra, cũng có không ít thương hiệu phổ thông được nhiều người biết đến sử dụng chất liệu này. Điểm khác nhau của những chiếc đồng hồ này bên cạnh thiết kế, các chức năng, độ hoàn thiện còn có cả chính chất liệu xà cừ được sử dụng làm mặt số đồng hồ.

XÀ CỪ LÀ GÌ?
Xà cừ là một chất liệu quen thuộc với người châu Á, đặc biệt là Việt Nam. Trước khi người Việt biết đến những chiếc đồng hồ xà cừ của thế giới, chúng ta đã biết những món đồ nội thất khảm/cẩn xà cừ. Để bạn đọc thêm hiểu rõ, xà cừ là chất liệu có màu óng ánh, được tách từ vỏ của các loài thân mềm, vỏ cứng có thể sinh ra ngọc như trai, ốc, xà cừ, bào ngư. Chính bởi vậy, trong tiếng Anh, người ta sử dụng từ “mother of pearl” để nói về chất liệu này, với ý nghĩa nội hàm mẫu ngọc hay mẹ của ngọc. Như đã nói ở trên, một chiếc đồng hồ hay một món trang sức khảm xà cừ quý hiếm bởi rất nhiều yếu tố: từ kỹ thuật chế tác, độ tinh xảo cho tới chất liệu xà cừ. Các chất liệu quý hiếm khác nhau cũng sẽ có những đóng góp không nhỏ vào giá trị của một trang sức và đồng hồ hàng hiệu.

ĐỒNG HỒ XÀ CỪ CÓ GÌ ĐẶC BIỆT
Một chiếc đồng hồ xà cừ có năm điều đặc biệt sau. Đầu tiên là KHÔNG CÓ HAI CHIẾC GIỐNG NHAU. Do được tách từ mặt trong của vỏ của con trai nên sẽ không thể có hai chiếc đồng hồ xà cừ có mặt số trùng lặp. Điều này xuất phát từ việc không bao giờ có hai con trai giống nhau. Lớp mặt trong của con trai chủ yếu được cấu thành bởi tinh thể aragonit và polymer sinh học (chitin, lustrin, silk-like proteins…). Các thành phần này ở mỗi con trai được sắp xếp và phân tán khác nhau. Cũng chính do sự phân tán này mà trên chính mỗi con trai, lớp vân xà cừ cũng sẽ khác. Do vậy, có thể khẳng định lại một lần nữa, một chiếc đồng hồ xà cừ là độc nhất vô nhị (như chính người chủ của nó).

Điểm đặc biệt thứ hai là MÀU THAY ĐỔI THEO GÓC NHÌN. Do kết cấu của xà cừ là sự phân bổ tự nhiên của các aragonit và polymer sinh học (chitin, lustrin, silk-like proteins…) nên đây là một chất liệu đa màu. Ngay cả xà cừ trắng, xanh, đen hay hồng thì cũng sẽ có những màu khác nhau lẫn vào. Trong thế giới chế tác đồng hồ xà cừ, người ta sẽ dùng chính yếu tố này để phân loại đẳng cấp của chất liệu xà cừ. Những tấm xà cừ càng đơn màu, màu càng thuần khiết sẽ càng quý. Màu sắc chủ đạo “tự nhiên” của xà cừ phổ biến theo thứ tự: trắng, đen, nâu, xám, đỏ, hồng, đồng, bạc, vàng, xanh lá cây, hoặc dải hỗn hợp. Các màu phụ là: xanh lá, hồng, vàng, xanh dương, bạc.

Điểm thứ ba là ĐỈNH CAO CHẾ TÁC THỦ CÔNG MỸ NGHỆ. Hoàn toàn không dễ để tách lớp mẫu ngọc này từ các con trai. Có lẽ vì vậy những món đồ cao cấp như tranh gỗ, các món đồ nội thất, rương bảo vật, vỏ hay chuôi kiếm thường được khảm cẩn chất liệu này. Để có được tấm mẫu ngọc chất lượng cao để tạo ra những chiếc mặt số cho đồng hồ, các nghệ nhân sẽ phải thẩm định cẩn thận từng mảnh vỏ. Ngoài ra, các nghệ nhân còn phải phân loại theo các yếu tố màu sắc, hình dạng, giống loài. Việc tách lớp mẫu ngọc diễn ra theo quy trình sử dụng máy cắt CNC, mài bỏ và mài mỏng thủ công cho tới khi lớp mẫu ngọc này có độ dày chỉ khoảng 0,2mm, gấp đôi độ dài đường kính của sợi tóc.

Ngoài ra, mother of pearl hay mẫu ngọc còn được xem là BIỂU TƯỢNG CỦA QUYỀN LỰC. Đây chính là điều đặc biệt thứ 04. Người châu Á, đặc biệt là người Việt Nam, vốn không lạ gì những món đồ phong thủy, đồ nội thất, đồ cổ, trang sức cổ, vật ngự dụng được cẩn/khảm xà cừ. Điều này xuất phát từ việc lâu nay, mọi người vẫn cho rằng mẫu ngọc (xà cừ) có khả năng thu hút may mắn, mang đến tài lộc và sự thịnh vượng cho người sở hữu. Cũng bởi mẫu ngọc khó chế tác, mất thời gian công sức thực hiện nên thời xưa chỉ có các bậc vương thân công tử và hoàng tộc mới có thể sử dụng. Cũng có thể chính từ điều này mà những chiếc đồng hồ xà cừ tới nay vẫn là món trang sức rất được yêu thích và được nhiều người lựa chọn sử dụng mỗi ngày.

Từ Đông sang Tây, mẫu ngọc luôn được xem là nguồn năng lượng có thể MANG LẠI SỰ BÌNH YÊN VÀ THƯ GIÃN. Đặc điểm cuối cùng này xuất phát từ quan niệm do xà cừ có xuất xứ từ dưới đáy biển khơi. Chất liệu này do đó sẽ có quyền năng phục hồi của biển cả, giúp người đeo đồng hồ xà cừ có thể giải tỏa mọi căng thẳng và lo lắng trong các mối quan hệ. Những người đeo đồng hồ xà cừ cũng dễ dàng nắm bắt được tâm lý của khách hàng và các đối tác kinh doanh, cũng như người và bạn bè. Việc này cũng giúp cho người đeo thêm phần quyết đoán, bớt đi sự bối rối, do dự hay mất đi bình tĩnh.